Liczne metaanalizy i opracowania naukowe dowiodły, że wraz ze wzrostem BMI rośnie ryzyko występowania powikłań otyłości, w tym również przedwczesnej śmierci.
Otyłość, w zależności od stopnia zaawansowania, wieku osoby otyłej, jej płci oraz rasy, prowadzi do skrócenia życia o 5–20 lat. Co trzecia osoba z otyłością olbrzymią osiągająca BMI powyżej 40 kg/m2 umiera w ciągu 10 lat. W grupie 9 milionów osób objętych badaniem grupy roboczej Prospective Studies Collaboration najmniejsze ryzyko zgonu stwierdzono, gdy wskaźnik BMI wyniósł 22,5–25 kg/m2. Podwyższenie BMI o 5 kg/m2 wiązało się już ze zwiększeniem śmiertelności o 30%.
Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla, że w różnych krajach otyłość odpowiada za 10–13% zgonów. W Europie nadmierna masa ciała powoduje śmierć miliona osób rocznie. Około 1 na 13 zgonów mieszkańców krajów Unii Europejskiej spowodowany jest nadmierną masą ciała.
Wraz ze wzrostem liczby osób otyłych i poziomu otyłości, rośnie częstotliwość występowania chorób spowodowanych tą ciężką chorobą, takich jak:
cukrzyca typu 2,
nadciśnienie tętnicze,
zaburzenia lipidowe,
choroba niedokrwienna serca,
obturacyjny bezdech senny,
choroba zwyrodnieniowa stawów
depresja
niektóre nowotwory (rak endometrium, przełyku, jelita grubego, piersi, wątroby, pęcherzyka żółciowego oraz nerek).
Według danych WHO 35% przypadków choroby niedokrwiennej serca, 55% przypadków nadciśnienia tętniczego oraz aż 80% przypadków cukrzycy typu 2 w Europie wiąże się z występowaniem nadwagi i otyłości. Zgodnie z aktualnie obowiązującą definicją International Diabetes Federation, otyłość brzuszna wraz ze współistniejącymi zaburzeniami lipidowymi, nadciśnieniem tętniczym oraz zwiększonym stężeniem glukozy we krwi upoważnia do rozpoznania zespołu metabolicznego.
Wśród licznych powikłań nadwagi i otyłości, coraz częściej wspomina się o negatywnym wpływie tych chorób na sferę psychiki i emocji, a tym samym na jakość życia osób otyłych.